Pracodawca zatrudniający do 100 pracowników, który w składzie swojej kadry pracowniczej nie ma kompetentnego pracownika może powierzyć wykonywanie zadań służby bhp specjalistom spoza zakładu pracy. Specjalista spoza zakładu pracy powinien jednak spełniać wymagania kwalifikacyjne niezbędne do wykonywania zadań służby bhp oraz ukończyć szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników tej służby.
Pracownikami służby bhp mogą być osoby spełniające następujące wymagania kwalifikacyjne:
- inspektor ds. bezpieczeństw i higieny pracy, który posiada zawód technika bezpieczeństwa i higieny pracy,
- starszy inspektor ds. bezpieczeństwa i higieny pracy, może nim być osoba posiadająca zawód technika bhp i co najmniej 3 letni staż pracy w służbie bhp lub posiada wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie bhp, albo studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
- specjalista ds. bezpieczeństw i higieny pracy, który posiada wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie bhp lub studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej jeden rok stażu pracy w służbie bhp,
- starszy specjalista ds. bezpieczeństwa i higieny pracy, który posiada wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie bhp albo studia podyplomowe w zakresie bhp oraz co najmniej 3 letni staż pracy w bhp,
- główny specjalista ds. bezpieczeństwa i higieny pracy, który posiada wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie bhp albo studia podyplomowe w tym zakresie oraz co najmniej 5 letni staż pracy w służbie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Specjalista spoza zakładu pracy musi legitymować się przynajmniej kwalifikacjami specjalisty do spraw bhp czyli posiadać wykształcenie wyższe o kierunku lub specjalności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy albo posiadać studia podyplomowe w zakresie bhp i co najmniej jeden rok stażu pracy w służbie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz osobie, która była zatrudniona na stanowisku inspektora pracy w Państwowej Inspekcji Pracy przez okres co najmniej 5 lat. W przypadku, gdy te wymogi nie są spełnione, pracodawca nie ma legalnej możliwości faktycznego powierzenia zadań służby bhp sobie prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą lub firmie zewnętrznej, która przywołanych wymogów nie spełnia.
Wymogi kwalifikacyjne inspektora czy starszego inspektora ds. bhp pozwalają na wykonywanie zadań służby bhp – w ramach pracowniczego zatrudnienia w jej strukturach w komórce bhp. Jednak kwalifikacje te nie będą wystarczające do pełnienia roli „firmy zewnętrznej dochodzącej” zajmującej się problematyka bezpieczeństwa i higieny pracy.
Dopuszczalnym rozwiązaniem wydaje się być opcja, gdzie osoba o kwalifikacji inspektora lub starszego inspektora ds. bezpieczeństwa i higieny pracy prowadząca jednoosobową działalność, podpisze umowę z pracodawcą na obsługę z zakresu bhp, która to umowa będzie wskazywała inna osobę o kwalifikacjach specjalisty ds. bhp i która będzie faktycznie pełnić właściwe obowiązki dla służby bhp w zakładzie pracy.
Przepisy regulujące problematykę funkcjonowania służby ds. bezpieczeństwa i higieny pracy nie normują szczegółowo kwestii proceduralnych związanych z powierzaniem służby bhp specjalistom spoza zakładu pracy. Mimo braku tych wskazań w interesie pracodawcy jest zadbanie, aby powierzenie zadań służby bhp specjalistom spoza zakładu pracy miało formalny charakter i można byłoby udowodnić fakt realizacji poszczególnych zadań służby bhp. Dlatego podstawa powierzania zadań służby bhp z spoza zakładu pracy powinna być pisemna umowa cywilnoprawna z firmą obsługującą dla celów dowodowych oraz jest to szczególnie ważne w kontekście kontroli ze strony Państwowej Inspekcji Pracy. Brak pisemnej umowy ze specjalistom spoza zakładu pracy a pracodawcą może stwarzać nie tylko trudności w zakresie wypełnienia przez pracodawcę obowiązku powierzenia zadań służby bhp ale może też być zakwestionowane przez inspektora pracy.
