Zagrożenia biologiczne obejmują różnorodne czynniki, które mogą negatywnie wpływać na zdrowie ludzi, zwierząt i roślin. Poniżej przedstawiono główne kategorie i przykłady takich zagrożeń:
- Mikroorganizmy chorobotwórcze:
- Bakterie: np. Salmonella, E. coli, Mycobacterium tuberculosis.
- Wirusy: np. wirus grypy, wirus HIV, SARS-CoV-2 (powodujący COVID-19).
- Grzyby: np. Candida, Aspergillus.
- Pasożyty: np. Plasmodium (wywołujący malarię), Giardia.
- Toksyny biologiczne:
- Toksyny bakteryjne: np. toksyna botulinowa, toksyna choleryczna.
- Mikotoksyny: np. aflatoksyny produkowane przez grzyby z rodzaju Aspergillus.
- Toksyny roślinne: np. rycyna, znajdująca się w rączniku pospolitym.
- Zwierzęta jadowite i trujące:
- Węże: np. kobra, żmija.
- Pająki: np. czarna wdowa, tarantula.
- Insekty: np. osy, pszczoły, skorpiony.
- Choroby odzwierzęce (zoonozy):
- Wścieklizna: przenoszona przez ukąszenia zarażonych zwierząt.
- Borelioza: przenoszona przez kleszcze.
- Grypa ptasia i świńska: przenoszona przez kontakt z zakażonymi zwierzętami.
- Choroby przenoszone przez żywność i wodę:
- Choroby biegunkowe: np. biegunka podróżnych spowodowana przez E. coli, rotawirusy.
- Hepatitis A: przenoszona przez skażoną żywność i wodę.
- Choroby wektorowe:
- Denga: przenoszona przez komary Aedes.
- Malaria: przenoszona przez komary Anopheles.
- Zika: przenoszona przez komary.
Zagrożenia biologiczne mogą występować naturalnie lub być wynikiem działalności człowieka, takiej jak bioterroryzm, niewłaściwe przechowywanie i utylizacja odpadów biologicznych, czy niedostateczne standardy higieny w produkcji żywności. Kontrola tych zagrożeń wymaga zintegrowanych działań na poziomie lokalnym, krajowym i międzynarodowym, w tym edukacji publicznej, monitorowania środowiska, szczepień, oraz stosowania środków ochrony osobistej.
