Kultura bezpieczeństwa pracy w firmie jest wyrazem tego, jaki jest stosunek pracowników do ryzyka, zagrożeń i bezpieczeństwa. Pracownicy/ pracodawcy mający świadomość kultury bezpieczeństwa angażują się w budowanie bezpiecznego miejsca pracy. Jest to dla nich zrozumiałe i przekłada się na sprawniejsze funkcjonowanie firmy oraz ich własne zdrowie i życie.
Ale, w jaki sposób skutecznie motywować pracowników do kształtowania zachowań i działań probezpiecznych? Jak kształtować świadomość pracownika w zakresie bezpieczeństwa pracy?
Magiczne słowo świadomość towarzyszy nam od zarania dziejów i między innymi dzięki niej świat idzie do przodu. Dawniej świadomość pozwalała ratować życie przy spotkaniu z niebezpiecznym zwierzęciem. Dziś to wiedza, która pozwala zidentyfikować zagrożenia i podjąć właściwe działania.
Sposób kształtowania świadomości w zakresie bhp jest trudny do realizacji, ale w okresie długofalowym efektywny. Dlatego każdy pracodawca powinien dążyć do kształtowania świadomości kultury bezpieczeństwa i zaznajamiać swoich pracowników z zasadami bezpieczeństwa.
Jak zmienić podejście pracowników do kwestii bezpieczeństwa, zmienić świadomość pracowników i poprawić bezpieczeństwo w firmie. Należy to robić poprzez ciągłe podnoszenie poziomu BHP. W każdej firmie powinno to być kwestią priorytetową dla pracodawcy.
Bezpieczeństwo w firmie ma niejedno oblicze. Trzeba zadbać o nie w wielu wymiarach. Większość tych aspektów związanych z bezpieczeństwem jest dokładnie określone w przepisach BHP, a pracodawca jest zobowiązany do ich stosowania. Poniżej najważniejsze składowe bezpieczeństwa w firmie:
- Przeprowadzanie szkoleń
Szkolenia z zakresu BHP to fundament umacniający wiedzę niezbędną do identyfikacji zagrożeń , skupiający uwagę pracownika na przestrzeganiu ładu i porządku na stanowisku pracy i jednocześnie poszerzający umiejętności pracowników zakresie tworzenia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Przepisy z zakresu BHP nakładają na pracodawcę obowiązek regularnego szkolenia swoich pracowników. Szkolenie jest wymagane miedzy innymi bezpośrednio przed przystąpieniem do pracy. Każdy zatrudniony pracownik ma obowiązek uczestniczyć w szkoleniu wstępnym z dziedziny BHP, które dzieli się na instruktaż ogólny i instruktaż stanowiskowy. Poza szkoleniem wstępnym należy pamiętać o szkoleniach okresowych, których częstotliwość związana jest z rodzajem i warunkami wykonywanej pracy.
Warto również zapewnić pracownikom szkolenia z pierwszej pomocy przedmedycznej, które służą poprawie komfortu, zapewniając poczucie bezpieczeństwa pracownikowi.
- Ocena ryzyka zawodowego
Jednym z najważniejszych obszarów bezpieczeństwa w firmie jest ocena ryzyka zawodowego, od której zaczyna się cały proces wprowadzania rozwiązań zmierzających do poprawy i podwyższania poziomu bezpieczeństwa. Prawidłowo wykonana ocena ryzyka zawodowego to podstawa zachowania bezpieczeństwa i higieny pracy. To ustalone dla każdego zawodu prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywana pracą. Zebranie takich informacji jest obowiązkowe, ponieważ jego zadaniem jest sprawdzenie i ocena, co w miejscu pracy może zaszkodzić lub wyrządzić krzywdę pracownikom.
Ocena ryzyka zawodowego powinna się odbywać na podstawie list kontrolnych, które obejmują zagrożenia, takie jak: śliskie lub nierówne powierzchnie, ruchome części maszyn, czynniki szkodliwe, hałas, oświetlenie, stres odczuwalny w pracy. Na podstawie zidentyfikowanych zagrożeń należy oszacować ryzyko zawodowe z nim związane. Oszacowanie ryzyka to ważny krok do planowania działań zmierzających ograniczenie tego ryzyka.
- Opracowanie dokumentacji BHP
Pracodawca ma w swoim obowiązku sporządzenie wielu dokumentów związanych z bezpieczeństwem i higiena pracy. Do dokumentacji BHP możemy zaliczyć:
- rejestry szkoleń
- rejestr wypadków
- rejestry badań i karty pomiarów czynników szkodliwych
- tabele norm przydziału odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej
- wykazy prac wzbronionych kobietom lub młodocianym
- dokumentacja powypadkowa, czyli ustalenie okoliczności i przyczyn wypadków oraz prowadzenie dokumentacji z tym związanej.
- Zakup narzędzi, środków podnoszących poziom bezpieczeństwa
Aby poprawić poziom bezpieczeństwa w firmie należy zakupić odpowiednie narzędzia mieszczące się w różnych obszarach technicznych:
- środki ochrony indywidualnej
- sprzęt do ograniczenia prac ręcznych – transportowych
- urządzenia chroniące przed hałasem i drganiami mechanicznymi
- urządzenia oczyszczające i uzdatniające powietrze
- urządzenia służące poprawie bezpieczeństwa pracy na wysokości oraz w wykopach
- urządzenia służące poprawie bezpieczeństwa pracy w przypadku narażenia na czynniki chemiczne i czynniki biologiczne
- bezpieczeństwo instalacji technicznych, maszyn i urządzeń i miejsc pracy
- oświetlenie miejsc i ochrona stanowisk przed promieniowaniem optycznym
- sprzęt i urządzenia służące ograniczeniu obciążenie układu mięśniowo szkieletowego
- Inne środki i formy popularyzacji tematyki bezpieczeństwa
Każdy powinien rozszerzać swoją wiedze i świadomość na temat bezpieczeństwa i higieny pracy. Warto spojrzeć indywidualnie na każdego pracownika. Kształtowanie kultury bezpieczeństwa i higieny pracy w firmie nie musi być nudne. Wystarczy zastosować różnego rodzaju środki przekazu:
- plakaty informacyjne na terenie firmy
- iventy pracownicze – pokazy praktyczne np. użycie gaśnic, czy pierwsza pomoc
- konkursy bhp – np. konkurs plastyczny dla dzieci” Moi rodzice pracują w bezpiecznej firmie”
- tablica liczby dni bez wypadku w pracy
- znaki graficzne i ilustrowane instrukcje stanowiskowe
- filmy, prezentacje
Różne formy popularyzacji problematyki bezpieczeństwa i higieny pracy na pewno mają wpływ na poziom świadomości bezpieczeństwa w danej firmie. Jak widać powyżej mamy wiele form w tym zakresie. Dlatego nie bójmy się z nich korzystać.
Świadomość kultury bezpieczeństwa to wiedza, która buduje bezpieczne miejsce pracy i gwarantuje rozwój firmy.
